6. Sınıf Fen Bilimleri Dersi “Sürat” konusu ile ilgili zor sorular ve çözümleri verilmiştir. Soru Sayısı: 13
Soru 1: Daire şeklinde pistte koşan iki yarışmacı arasında 200 metre mesafe vardır. Önde koşan yarışmacı 10 m/s, arkada koşan yarışmacı 20 m/s süratte olduğuna göre arkadaki yarışmacı öndekini kaç saniyede yakalar.
Koşucuların aralarındaki sürat farkı 20 m/s – 10 m/s = 10 m/s t= x/ v formülünden t= 200/ 10 = 20 saniye
Soru 2: Daire şeklinde pistte birbirine doğru koşan iki yarışmacı arasında 210 metre mesafe vardır. Birinci yarışmacı 10 m/s, ikinci yarışmacı 20 m/s süratle koştuğuna göre iki yarışmacı kaç saniye sonra karşılaşırlar.
Koşucular birbirine doğru koştukları için süratleri toplanır. v = 20 m/s + 10 m/s = 30 m/s t = x/v t = 210 / 30 = 7 saniye
Soru 3: Şekildeki sürat-zaman grafiği verilen cismin, 0 ile 10 saniye arasında aldığı yol nedir?
Sürat – zaman grafiğinin altındaki alan gidilen yolu verecektir. Altta kalan alan yamuk şekli olduğu için, yamuğun alan formülünden hesaplanır. A = (5+25)/2 x 10 A = 15 x 10 = 150
Soru 4: Şekildeki sürat-zaman grafiği verilen cismin 4 saniyede aldığı yol nedir?
Sürat zaman grafiğinin altındaki alan alınan yolu verecektir. 2. saniyede alınan yol alan üçgen olduğu için 2×6/2=6 m
2. ve 4. saniye aralığında aldığı yol alan dikdörtgen olduğu için 2×6=12 m
toplam alınan yol 6+12 = 18 m dir.
Soru 5: Bir araç 300km’lik yolun birinci kısmını 45 km/h süratle 2 saat gidiyor. Bütün yolu 5 saatte alabilmesi için süratini kaç km/h yapmalıdır?
Birinci kısmında alınan yol x=V x t x= 45 x 2 = 90 km
Yolun kalan ikinci kısmı 300 km – 90 km = 210 km
Yolun tamamını 5 saatte alabilmesi için 5-2= 3 saatte gitmelidir. V = X/t V = 210 km/ 3 h = 70 km/h süratle gitmelidir.
Soru 6: Berkay ve Burak birbirini seven iki arkadaştır. Aralarında 60 metre mesafe olduğuna göre kaç saniye sonra biraraya gelirler?
Birbirlerine doğru hareket ettikleri için süratleri toplanacaktır. 3 m/s + 2 m/s = 5 m/s t = x / v t = 60 / 5 = 12 saniye
Soru 7: Daire şeklindeki pistte 8 tur atan koşucunun aldığı yol nedir? (π = 3 alınız) Koşuyu 1 dakikada tamamladığına göre sürati kaç m/s dir.
Soru 8: Bir otomobil 10 saniye 20 m/s süratle gidiyor, 20 saniye boyunca da V sürati ile gidiyor. Ortalama sürati 30 m/s olduğuna göre, V sürati nedir?
10 saniyede alınan yol x = V x t x = 10 x 20 = 200 m
Alınan toplam zaman = 10 + 20 = 30 s
Alınan toplam yol x = V x t x = 30 x 30 = 900 m
20 saniyede alınan yol 900 – 200 = 700 m Sürat 700/20 = 35 m/s
Soru 9: Bir bisikletli yolun yarısını 10 m/s süratle, kalan yarısını 20 m/s süratle gitmiştir. Bisikletlinin ortalama sürati nedir?
Bu tür sorularda denklem kurmadan çözmek gerekmektedir. Çünkü ortaokul 6.sınıfta denklem çözme konusu görülmemiştir.
Alınan yola herhangi bir değer verelim 100 m olsun
ilk yarıda alınan zaman t=x/v t= 100/ 10 = 10 s
İkinci yarıda alınan yol t = x/v t = 100/20 = 5 s
ortalama sürat = Alınan Yol/ Alınan Zaman = 200/15 = 13,3 m/s
Soru 10: 180 metre uzunluğundaki tren 520 metre uzunluğundaki tünele giriyor. Tren tünele girip tamamen çıkması 35 saniyede tamamladığına göre trenin sürati nedir?
Trenin tünelden tamamen çıkabilmesi için tren ve tünelin uzunlukları toplanmalıdır. Toplam yol = 180 m + 520 m = 700 m V= x/t = 700/35 = 20 m/s dir
Soru 11: İki koşucu dairesel pistte 3 m/s ve 5 m/s sabit süratle koşmaktadır. İki koşucu A noktasından ok yönünde koşarken ilk defa hangi noktada yan yana gelecektir? (π = 3 alınız)
Dairenin çevresi Ç = 2πr Ç = 2x3x10 Ç = 60 m
5 m/s süratle koşan yarışmacı 3 m/s süratle koşan kişiye 2 m/s süratle yaklaşır. 60 metre koştuğunda fazladan bir tur atarak 3 m/s süratle giden koşucunun yakalar.
60 metre yolu 2 m/s fazladan süratle ne kadar sürede alır. t= x/v formülünden t= 60/2 = 30 s sonra yine yan yana gelirler.
5 m/s süratli koşucunun 30 s de alacağı yol x = V x t x = 5 x 30 = 150 m
3 m/s süratli koşucunun 30 s de alacağı yol x = V x t x = 3 x 30 = 90 m
5 m/s koşucunun 150 m sonra ve 3 m/s süratli koşucunun 90 m sonra yan yana geleceklerdir. Buda C noktası olacaktır.
Soru 12: Bir motosikletli A ve B kentleri arasındaki yolu 3 saatte almaktadır. Motosikletli süratini 15 km/h azaltırsa aynı yolu 4 saatte almaktadır. Buna göre A ve B kentleri arasındaki mesafe kaç km’dir?
1.Çözüm
Motosikletlinin ilk süratinde 1 saatte aldığı yol 1/3 kadardır. (Yolun tamamını 3 saate gittiği için 1 saatte 1/3 kadar gider.)
Motosikletlinin ikinci süratinde 1 saatte aldığı yol 1/4 kadardır. (Yolun tamamını 4 saatte gittiği için 1 saatte 1/4 kadar gider.)
Her iki durumda 1 saate alınan yolun farkı ise 15 km olacaktır. 1/3-1/4 farkı 15 km’dir.
1/3-1/4 = 1/12 si 15 km olduğuna göre tamamı 12×15 = 180 km olur.
2.Çözüm Mantık olarak çözülebilir.
60 km/h süratle 3 h’te 180 km yol alır.
60 – 15 = 45 km/h süratle 4 h’te 180 km yol alır.
3.Çözüm
Denklem kurularak çözülebilir. Fakat 6.sınıfta denklem kurma görülmediği için burada anlatılmayacaktır.
Soru 13: Bir otobüs 10 m/s süratle 5 dakika, 5 m/s süratle 8 dakika, 6 m/s süratle 10 dakika gidiyor. Otobüsün ortalama sürati kaç m/s dir?
5 dakika 5×60 = 300 s alınan yol 10 x 300 = 3000 m
15 dk = 8 x 60 = 900 s Alınan yol = 5 x 480 = 2400 m
10 dk = 10 x 60 = 600 s Alınan yol = 6 x 600 = 3600 m
Toplam alınan yol = 3000 + 2400 + 3600 = 9000 m Toplam zaman = 300 + 900 + 600 = 1800 s