Ortaokul 8. Sınıf “Gaz Basıncı” konusu çözümlü sorular Soru sayısı: 6
Soru 1: Emir dağ gezisine çıkmıştır, bu gezide kendisine etki eden açık hava basıncını büyükten küçüğe sıralayınız?
Açık hava basıncı deniz seviyesinden yukarı doğru çıkıldıkça azalır. Bu nedenle açık hava basıncının en fazla olduğu A noktası, en az olduğu da B noktasıdır. Büyükten küçüğe A > C > B olacaktır.
Soru 2: Ozan ağzına kadar su doldurduğu bardağın üzerine kağıt kapatarak ters çevirdiğinde bardağın içerisindeki suyun dökülmediğini görüyor. Ozanın yaptığı bu deneyden hangi sonuç çıkarılır?
Bardağın içerisindeki suyun dökülmemesi açık hava basıncının varlığını göstermektedir.
Soru 3: Toriçelli deneyini yapan öğretmen boru içerisindeki sıvı seviyesinin değişmesini istemektedir. Bunun için aşağıdakilerden hangisini yaparsa sıvı seviyesi artar?
Deniz seviyesi yerine dağın tepesinde yapmak
Cıva yerine yoğunluğu az olan su kullanmak
Daha geniş cam boru kullanmak
Deneyi daha sıcak bir günde yapmak
– Deniz seviyesinden daha yukarı çıkıldıkça açık hava basıncı azalır. Dolayısı ile cıva seviyesi de düşer. – Cıva yerine su kullanıldığında, suyun yoğunluğu az olduğu için daha uzun boru kullanılmalıdır. Yoğunluğu fazla olan sıvının basıncı fazla olacaktır. Suyun basıncı az olduğu için yüksekliğinin fazla olması gerekir. -Daha geniş boru kullanılması sıvı seviyesini değiştirmemektedir. Sıvı basıncı derinliğe ve yüksekliğe bağlıdır. Borunun kalınlığına bağlı değilidir. – Toriçelli deneyi 0C de yapmıştır. Sıcaklığın artması cıvanın genleşmesine neden olur. Bu da cıva seviyesini artırır.
Soru 4: Aşağıdaki olaylarda açık hava basıncının etkisini açıklayınız.
Tıkanan lavaboları açmak için kullanılan pompa
Pipetle meyve suyu içmek
Cama takılan vantuzun ayrılmaması
Yüksek dağlara çıkan dağcıların burnunun kanaması
İçindeki hava boşaltılmış Magdeburg kürelerinin birbirinden ayrılmaması
Elinden kaçan uçan balonun belirli bir yükseklikte patlaması
1. Lavabo pompaları açık hava basıncından yararlanılarak yapılır.
2. Pipetle meyve suyu içerken açık hava basıncından yararlanırız.
3. Cama takılan vantuzlar açık hava basıncı sayesinde düşmeden durmaktadırlar.
4. Yüksek dağlarda açık hava basıncı az olduğu için dağcıların burunları kanamaktadır.
5. Magdeburg küreleri açık hava basıncının varlığını göstermek için yapılmıştır.
6. Elimizden kaçan uçan balonlar belirli bir seviyeden sonra patlar. Dışarıdaki açık hava basıncı azaldığı için iç basınç dengelenemez bu nedenle balon patlar.
Soru 5: Havası inen bir otomobil lastiği pompa yardımıyla şişirildiğinde şekli düzgün olmaktadır. Bu olayı nasıl açıklayabilirsiniz?
Gazlar bulundukları kabın her tarafına basınç uygular.
Pompa havayı pompalarken, hava basıncını az olduğu yerden çok olduğu yere hareket etmiştir.
Gaz akışkan olduğu için pompadan lastiğe doğru hareket etmiştir.
Lastiğin toplam ağırlığı artmıştır.
1. Doğru. Gazlar içini doldurdukları kabın her tarafına basınç uygular. 2. Yanlış. Gazlar hava basıncının çok olduğu yerden az olduğu yere hareket eder. 3. Doğru. Gazlar akışkandır, pompadan lastiğe gaz akışı vardır. 4. Doğru. Lastiğin içerisindeki gaz tanecikleri artacağından dolayı toplam ağırlık da artmıştır.
Soru 6: Aşağıdaki olayların hangisinde hava basıncı artmıştır?
Balonun üflenerek hava ile şişirilmesi
Bisiklet tekerinin, pompa ile şişirilmesi
İçi hava dolu enjektörün sıkıştırılması
Futbol topunun soğuk bir odaya yerleştirilmesi
Deodorant içinde gazın bitmesi
1. Balon şişirildiğinde içerisindeki gaz basıncı artar. 2. Bisiklet tekeri şişirildiğinde içerisindeki gaz basıncı artar. 3. Enjektörün pistonu itildiğinde içerisindeki gaz basıncı artar. 4. Soğuk ortama bırakılan topun gaz basıncı azalır. 5. Deodorant içinde gaz bittiği zaman gaz basıncı da azalır.
